Ở Hà Nội, cây bồ đề thường được trồng nhiều ở khu vực đền, chùa, miếu mạo, không được trồng phổ biến trên đường phố như nhiều loài cây khác. Tuy nhiên, đường Hoàng Hoa Thám (quận Ba Đình) lại là một ngoại lệ đặc biệt khi trải dọc có đến 9-10 gốc bồ đề cổ thụ. 

Những gốc bồ đề này đều có dáng vẻ rất gân guốc với đường kính thân lớn. Không ai biết đích xác tuổi của cây, kể cả những người cao tuổi nhất sinh sống tại khu vực. Chỉ có thể chắc chắn là những gốc bồ đề đã có mặt nơi đây qua nhiều đời người. Một số quả quyết rằng, những những gốc bồ đề lớn nhất phải có tuổi ngót một nghìn năm chứ không phải chỉ vài trăm năm. 

Gốc tích của các cây bồ đề cũng chưa rõ ràng. Một giả thiết được đưa ra là đường Hoàng Hoa Thám ngày xưa là một con đê. Những cây bồ đề vốn có rễ chắc khỏe, tỏa rộng, bám sâu vào đất đã được trồng trên thân đê để giữ cho thân đê được vững chắc. Cây me cũng có tác dụng tương tự nên thời trước cũng được trồng nhiều trên đê, nhưng có lẽ do tuổi thọ không cao như bồ đề mà đến nay không còn thấy bóng dáng… 

Dưới đây là một số hình ảnh Đất Việt ghi nhận về những gốc bồ đề cổ thụ trên đường Hoàng Hoa Thám:

Một trong những gốc bồ đề lớn nhất nằm ở đầu đường Hoàng Hoa Thám, trước căn nhà số 3.

Hai gốc bồ đề khổng lồ khác nằm ở đoạn giữa đường, cách nhau khoảng 50m và đối xứng với nhau qua cánh cổng của Tổng Công ty Bia Rượu Nước giải khát Hà Nội.

Cây bồ đề cuối cùng nằm trước chợ Bưởi và cũng là cây bồ đề nổi tiếng nhất. Thời xưa, cây bồ đề này là điểm họp chợ truyền thống vào mỗi phiên chợ trâu bò cuối năm của chợ Bưởi.

Gốc bồ đề lớn đến mức choán toàn bộ chiều ngang vỉa hè.

Và tràn cả xuống lòng đường.

Bồ đề được coi là một loại cây thiêng, gắn với sử tích về sức giác ngộ của Đức Phật. Người Việt còn có thành ngữ: "Thần cây đa, ma cây gạo, cú cáo cây đề" để nhắc đến phép siêu nhiên gắn bó với ba loại cây này trong quan niệm tâm linh.

Bởi vậy mà trên một số gốc bồ đề ở phố Hoàng Hoa Thám có cả bàn thờ.

Có khi những bó hương được cắm thẳng vào thân cây gân guốc.

Giữa thời buổi kinh tế thị trường, nhiều gốc bồ đề bị bao quanh bởi đủ thứ hàng hóa, như những giò phong lan và chậu cây.

Phố Hoàng Hoa Thám được người Hà Nội gọi là phố cây cảnh, nơi có thể bắt gặp hình ảnh những chậu cây cảnh rẻ tiền quây xung quanh một cội bồ đề vô giá.

Một cây bồ đề được người dân chăng đèn nhấp nháy...

Và biến thành thương hiệu của một quá cà phê.

Ngày ngày, hàng nghìn con người đi qua phố, nhưng có mấy ai để ý đến những gốc bồ đề cổ xưa?

Những chứng nhân của lịch sử thì vẫn cứ âm thầm đâm chồi, nảy lộc, mùa này nối tiếp mùa kia.

Và sản sinh ra những thề hệ mới giữa sự bon chen cuộc sống. Hồng Quân-bdv